۱۳۸۷ آذر ۳, یکشنبه

sweat november-3



چه چیز دیابت شیرین نیست؟

چیزی که دیابت رو "بد" می کنه عدم کنترل دیابت هست.
دارو درمانی، تغذیه، ورزش و کنترل مرتب قند خون همه با هم می تونه دیابت رو کنترل کنه.
فرد دیابتی که کنترل خوبی بر روی قند خونش داره محدودیتی در زندگی روزمره اش نداره. والبته این کنترل خوب فقط با آموزش به دست میاد. آموزش شناخت دیابت، منظم مصرف منظم دارو، تغذیه مناسب، اهمیت ورزش و کنترل قند خون...
مطمئنا رسیدن به کنترل خوب کار ساده ای نیست و همکاری فرد دیابتی و تیم درمانی (از وجود چنین تیمی در سیستم بهداشتی خودمون مطمئن نیستم!)و ... رو لازم داره.
هدف در دیابت نگه داشتن قند خون در سطح نرمال و جلو گیری از بالا رفتن قند خون با کمک دارو، غذا و فعالیت فیزیکی هست.
بدون توجه به نوع دیابت عوارض کنترل نکردن قند خون در درازمدت به دو دسته تقسیم میشه:

1-
قند خون بالا رگ های اصلی رو آسیب دیده می کنه که منجر به آترواسکلروزیس یا سختی و گرفتگی رگ ها و سکته خواهد شد.

2-
مویرگ ها از غلظت بالای قند خون آسیب خواهند دید.
Retiopathy,Nephropaty,Neuropathy
اصطلاحاتی هستند که در پزشکی مشخص می کنه دیابت کنترل نشده به ترتیب به مویرگ های انتهای اعصاب، کلیه و شبکیه چشم آسیب زده.
برای همین دیابتی ها باید مرتب از نظر عملکرد کلیه، چشم و اعصاب چک بشوند.
Neuropathy
یا اختلال در عمل اعصاب گاهی باعث می شه که فرد دیابتی دچار حمله قلبی بشه ولی چون دردی رو احساس نمی کنه نه خودش و نه اطرافیانش متوجه نمی شوند. و یا پای فرد دیابتی به هر دلیلی مجروح بشه و نفهمه...
مسلما این همه کنترل و مراقبت به بهبود کیفیت زندگی فرد منجر خواهد شد.
شاید اگر فرد غیر دیابتی کنترلی بر خوردن و شیوه زندگی بی تحرک خودش نداشته باشه به زودی زود دیابتی نوع2 بشه و یا به دلیل مصرف بالای غذاهای چرب و نمک، با خیال راحت، ( که فرد دیابتی با آگاهی، دقت بیشتری رو در مورد همچین غذاهایی داره ) دچار فشار خون بالا و چربی خون بالا بشه و سکته قلبی یا مغزی رو در آینده نزدیک داشته باشه!!!
همونطور که در یک تحقیق در آلمان (که لینکش رو گم کردم!) دیده شد که طول عمر افراد دیابتی 10 سال بیشتر از افرادی است که بر چسب "سالم" رو دارند...

sweat november-2


چه اتفاقی در دیابت می افتد؟

دردیابت برداشت قند خون توسط سلول های بدن انجام نمی شود و قند خون به صورت تجمعی در خون باقی می مونه و "قند خون بالا می ره". در حالیکه سلول های بدن هم انرژی لازم رو بدست نمی یارند و همیشه "گرسنه" هستند. (این دلیل پر خوری در دیابت تشخیص داده نشده هست)

هر چند که این پر خوری سودی نداره و سلول ها قادر به برداشت قند از خون برای برطرف کردن نیازشون به انرژی نیستند و مجبور هستند از ذخائر سلولی استفاده کنند. (این حالت دلیل لاغر شدن فرد دیابتی هست).

هورمون انسولین سبب برداشت قند خون توسط سلول هاست.

دردیابت نوع1 به دلیل تخریب سلول های بتای پانکراس که انسولین تولید می کنند، انسولینی در کار نیست یا خیلی کم وجود داره.
گفته شده که در این تخریب روند های "اتوایمیون" یا خود ایمنی دخیل هستند. یعنی سلول های ایمنی بدن به جای عوامل بیگانه سلول های خودی رو نابود می کنند.
بیماریهای اتوایمیون فراوان هستند و یکی هم دیابت نوع1 هست.
شروع این دیابت کاملا مشخص و با سرو صداست و به کمای دیابتی و کتو اسیدوزیس منتهی می شه...
تنها شیوه درمان دیابت نوع1 تزریق روزانه انسولین هست.

اما در دیابت نوع2 و دیابت حاملگی با اینکه انسولین هست ولی سلول های بدن دیگه انسولین رو تشخیص نمی دهند. مثل قفلی که خراب شده باشه و دیگه با کلید خودش، " انسولین"، باز نشه!
به هر حال نتیجه همون خواهد شد: وارد نشدن قند به سلول.
افزایش سن، ژنتیک، چاقی، بیماری های زمینه ای، شیوه زندگی بد، استرس و ... در ایجاد دیابت نوع2 موثر هستند.
شروع درمان با داروهای خوراکی هست.
شروع دقیقی رو برای فردی که دیابت نوع2 داره نمی شه مشخص کرد. ولی در صورت عدم کنترل مقاومت سلول ها به انسولین بیشتر خواهد شد. در این حالت کم کم سلول های بتای پانکراس از کار می افتند و متد درمان به تزریق انسولین تغییر پیدا میکنه.

sweat november-1

14نوامبر روزتولد فردریک بنتینگ(Frederick Banting) هست. بنتینگ با همکاری چارلز بست(Charles Best) در سال 1922موفق به کشف انسولین شد. به دلیل اهمیت این کشف در نجات جان دیابتی ها 14 نوامبر از طرف سازمان ملل(UN) و فدراسیون جهانی دیابت (IDF) به نام روز جهانی دیابت نامگذاری شده.

این حلقه آبی رو هم نماد دیابت معرفی کردند:



بر آوردهای سازمان ملل در سال 2005 نشون می ده که حدود 180 میلیون دیابتی در دنیا وجود داره و تخمین زده شده که تا سال 2030 این تعداد به دو برابر می رسه (البته اگر از طرف نهادهای مرتبط دخالتی در روند افزاینده ابتلا نباشه).
طبق آمارها 80% مرگ و میر ها بر اثر دیابت در کشورهای فقیر اتفاق می افته.

چیزی که سبب دیابت می شه، نبود هورمون انسولین یا کمبود اون و یا مقاوم شدن سلول های بدن به انسولین هست.
دیابت انواع مختلفی داره:
مهمترین انواع اون دیابت نوع1 یا نوجوانان(گرچه بروز دیابت نوع 1 در شیرخوارگی هم دیده شده)، دیابت نوع2 یا دیابت بزرگسالان(گر چه به دلیل سبک زندگی مدرن ما سن ابتلا سال به سال پایین تر میاد) و دیابت حاملگی هست که هر کدوم فیزیوپاتولوژی و درمان خاصی داره که در حوصله "یک پست" نیست.
علائم دیابت به طور خلاصه عبارتند از پرخوری، پرنوشی و پرادراری، لاغر شدن و احساس کسالت وخوابالودگی بی دلیل.

هرچند که دیابت نوع2، همون دیابتی که معمولا مسن ترهای خانواده رو درگیر می کنه، متاسفانه تقریبا علامتی نداره و سیر پیشرفت بیماری کاملا بطئی و آروم هست. وباز هم متاسفانه وقتی فرد متوجه می شه که "کف پاش سیاه شده" یا "چشم هاش تاریک شده".
این شکایت ها علائم دیابت کنترل نشده است.

به این دلیل هست که چکاپ های دوره ای(به خصوص بعد از 40 سالگی) توصیه می شه، حتی اگه هیچ خبری هم از علائم دیابت نباشه...